New text on Norms and Dialectics, the journal of The PhɅAct Collective
Deliberatieve democratie: goed voor mobiliteit, minder voor partijpolitiek
Gaston Meskens, 19 februari 2014
Het politieke stof rond het Antwerpse mobiliteitsprobleem is even gaan liggen. “Er is nu beslist, laat ons voortgaan” zeggen de Vlaamse meerderheidspartijen in koor. Wat is er beslist? Het MECCANO tracé is beter voor de gezondheid, het BAM tracé is goedkoper en (iets) beter voor de mobiliteit. Onvergelijkbare argumenten, maar op basis van die vergelijking kiest de Vlaamse regering toch voor het BAM tracé. De BAM voorzitter ‘waarschuwt’ de actiegroepen voor onbezonnen gedrag en stelt dat ze maar beter eens nadenken of hun volgende acties wel het algemene belang zouden dienen. We kunnen alleen maar hopen dat hij bij elk van zijn eigen acties dezelfde bedenking maakt.
Bij gebrek aan debat over gezondheid
De diepere analyses achter de argumenten voor en tegen bestaan. Ze staan in het MER en in de rapporten van wetenschappers en actiegroepen. Als onderzoeker rond de mogelijkheid van deliberatieve democratie bij het omgaan met complexe kwesties zoals technologisch risico vind ik één aspect in deze zaak onderbelicht: er is in de voorbije jaren geen groep wetenschappers of politici opgestaan om ten volle de kritische argumenten rond gezondheid (pro MECCANO) te pareren met inhoudelijke kritische tegenargumenten rond gezondheid. Terwijl actiegroepen en een indrukwekkende reeks wetenschappers waarschuwden voor de negatieve gezondheidsimpact van het BAM tracé heeft niemand van het ‘BAM kamp’ ooit de moeite gedaan om een open en doordacht publiek debat rond gezondheid te organiseren. Door te focussen op mobiliteit zijn CD&V en NV-A niet alleen dat debat uit de weg gegaan, maar hebben ze zich ook afgeschermd van de kritiek dat ze in hun positie vooral verstrikt zitten in een onfrisse deal met de privésector (het contract met Noriant was al getekend vooraleer er enige mogelijkheid tot inspraak was). Om hun standpunt kracht bij te zetten was er ook een creatieve herinterpretatie van het referendum van 2009 nodig (men wil ons nu doen geloven dat het referendum over de brug ging en niet over het BAM tracé). En de socialisten? Die wringen zich in allerlei bochten en beginnen te filosoferen of de bevolking te troosten. Yasmine Kherbache ‘bedankt’ de actiegroepen maar besefte niet hoe cynisch haar boodschap kon overkomen, ook bij mensen die niet noodzakelijk negatief ingesteld zijn. Caroline Gennez houdt een filosofisch pleidooi voor deliberatieve democratie maar komt daar voor het Antwerpse mobiliteitsdossier wel tien jaar te laat mee af. Haar uitspraak als zouden de actiegroepen in deze zaak eerder professionele studie- en communicatiebureaus dan spontane burgerinitiatieven zijn is bovendien intellectueel oneerlijk of toont aan dat ze niet weet waarover ze praat. Maar haar bedenkingen geven ons wel de gelegenheid om het hele debat eens in een ander perspectief te plaatsen. Ik stel voor dat we haar suggestie voor deliberatieve democratie ernstig nemen, maar dan wel ernstiger dan zij en haar collega’s partijpolitici misschien zelf zouden willen.
[…]
lees verder in Norms and Dialectics.